Sinemanın en prestijli ödülleri sayılan Oscar'lar 22 Şubat 2009 tarihinde 81. kez sahiplerini bulacak. Ben de tören öncesinde tüm aday filmleri izledim ve favorilerimi yazmak yerine, farklı bir yorum yapmak istedim. Oscar'ı kim neden alır, kim neden alamaz? Buyrun...
"EN İYİ FİLM"
The Curious Case Of Benjamin Button
Neden alır: Görkemli bir film olduğu için alabilir. Harika hikayesi herkesi etkilediği için ve Brad Pitt'in performansıyla çok konuşulduğu için ödüle uzanabilir. Ayrıca diğer ödüllerde görmezden gelinen filme Oscar'lar söz konusu olduğunda 13 dalda adaylık verilmesi, filmin akademinin de ilgisini çektiğinin en büyük kanıtı. Ödülü "Slumdog Millionaire" almazsa kesin Benjamin'in hikayesi alır.
Neden alamaz: Film izleyicilerin geneli tarafından uzun bulundu, enfes hikayesinin uzun ve ağır işlenmesi filmin etkisini azalttı. Sinemaseverleri etkisi altına alacağı söylenen ağır ve dokunaklı havası da, Slumdog Millionaire'in dokunaklı rekabetiyle hafiflemiş oldu. Yine de hala ödüle ikinci büyük aday.
Frost/Nixon
Neden alır: Amerikan toplumunun geçmişiyle ilgili her gerçek hikaye, her biyografik film ilgi çeker, kaldı ki film hem izleyiciler hem de eleştirmenler tarafından çok iyi tepkiler aldı. Ron Howard tıpkı Clint Eastwood gibi akademinin sevdiği bir yönetmen. Oyuncuların performansı filmi olduğundan daha büyük gösteriyor. Ayrıca ödül için "politik filmler" sırası gelmiş olabilir...
Neden alamaz: Frost/Nixon oyunculara dayalı bir film, tıpkı bir söz düellosu. Yönetmenin yeteneği ve zekasının bu film için gerekliliği de tartışmaya açık. Bir yapımın en iyi film ödülü alabilmesi için belgesel nitelik ve inandırıcılık hiç bir zaman yeterli olmamıştır. Şansı pek yok.
Milk
Neden alır: Sean Penn ve diğer oyuncuların sergilediği oyunculuklar gerçekten görmeye değer. Film gerçek bir hikayeyi anlatıyor ve yine biyografik olma özelliğini taşıyor. Gus Van Sant "Good Will Hunting"den beri akademinin ilgilenmediği büyük bir yönetmen.Bu film için yönetmenin en iyi filmi diyenler bile var. Kadrosu ve konusuyla çok popüler olup izleyici tarafından tartışılması da avantaj.
Neden alamaz: "Brokeback Mountain" gibi içeriği nedeniyle ödüllendirilmemiş bir film varken, Milk'in benzer içeriği ile çok sevilen Harvey Milk efsanesine rağmen ödülü alması zor görünüyor. Başlıbaşına bir karakter üzerine işlenmiş bir filmin en iyi film seçilme şansı düşük, eğer ki o kişi Gandhi değilse...
The Reader
Neden alır: Çok tartışılıp, çok konuşulan Bernhard Schlink'in romanından uyarlanan filmin yönetmeni daha önce "Billy Elliot" ve "The Hours" adlı filmleriyle akademinin adaylık verdiği ve dikkatle izlediği Stephen Daldry. David Kross ve Kate Winslet'in çarpıcı oyunculukları ve sürprizleri ile izleyiciyi şaşırtan bir film "The Reader". Hem izleyenlerden büyük övgü aldı, hem de konusu nedeniyle eleştirmenleri ikiye böldü. Kolay izlenmeyecek ve kolay unutulmayacak bir hikaye.
Neden alamaz: Filmin ana karakterinin izleyiciye yakınlığı sayesinde Nazi propagandası yapıldığı tartışması çok alevlendi. Bu yüzden de filmin ideolojisiz sadece insan odaklı yanı ne kadar dokunaklı olsa da gölgede kaldı. Rakipleriyle yarışacak kadar büyük avantajları olup olmadığı tartışılır.
Slumdog Millionaire
Neden alır: Eleştirmenlerin ve izleyicilerin oy birliğiyle en sevdikleri film olması baştan bir sempati yaratıyor. Diğer tüm önemli ödülleri kazanmış olması zafere yakınlığının belgesi. Çok sevilen bir yönetmen olmasına rağmen Danny Boyle'un ilk adaylığı ve bu ilk adaylıkta filmi herkesin sevgisini ve ilgisini kazanmış oldu. Hikayesi de, yönetimi de, oyuncuları da herşeyi kusursuz. Ödülün en büyük adayı.
Neden alamaz: Akademi Benjamin Button'ın epik hikayesine kendisini daha yakın hissederse ya da David Fincher'a ilk kez adaylık vermiş olduğundan haklı bir utanç duyarsa, Slumdog Millionaire ödülü en büyük rakibine kaptırabilir. Diğer tüm ihtimallerde ise şimdiden ödülün sahibidir.
"EN İYİ KADIN OYUNCU"
Anne Hathaway (Rachel Getting Married)
Neden alır: Çok fazla şansı olmamasına rağmen, filmografisine genel olarak bakıldığında bu filmdeki oyunu gerçekten en iyi performansı. Ayrıca Keira Knightley "Pride&Prejudice" filmiyle bile aday olduysa geçmişte bu kategoride, Anne Hathaway bu oyunuyla neden olmasın demek de mümkün.
Neden alamaz: Henüz oyunculuğu ciddiye alınan biri değil, akademinin ilgisini çekecek büyük bir oyunu da olmadı şu ana kadar. Diğer dört rakibiyle yarışabilecek bir adaylık değil kendisininki ve ayrıca kariyeri değil Oscar, diğer ödüller için bile yeterince güçlü sayılmaz. Yarışı kazanması mucize.
Angelina Jolie (Changeling)
Neden alır: Film bir dönem filmi ve dönem filmine uygun fiziksel ve ruhsal yapısı oyununu da güçlü kılmış. Canlandırdığı karakterin dramı akademinin genel olarak yakın durduğu bir oyunculuk. İşin içinde Clint Eastwood faktörü de var. Yeni bir ödüle hiç yakın değil ama unutmayalım ki Hillary Swank için de aynısını söylüyorduk... Jolie de sürprizleri seven bir oyuncu... İmkansız değil ama çok zor.
Neden alamaz: "Girl Interrupted" ile kazandığı erken Oscar'ın kendisi için yeterli olduğu düşünülebilir ki yanlış da değil. Övgüyle söz edilen diğer bazı adaylar kadar oyunu öne çıkamadı. Brad Pitt'e bile bu sene zor şans veriyor bahisçiler, hal böyleyken Angelina'nın adı bile anılmıyor.
Melissa Leo (Frozen River)
Neden alır: Alırsa hakettiği için alır. Filmdeki dram yüklü ama abartısız oyunu muhteşem. Performansının filmin hikayesine ve bütününe katkısı da olağanüstü. Kate Winslet ve Meryl Streep'siz bir yarışta karşısındaki aday kim olursa olsun ödülü kesinlikle kazanırdı. Frances McDormand "Fargo" ile ödülü hakettiyse, Melissa Leo'nun kazanması da kimseyi şaşırtmamalı.
Neden alamaz: Adaylıklar açıklandığından bu yana Kate Winslet'ın ödülü kazanacağından o kadar çok bahsedildi ki, sadece Melissa Leo'nun değil Meryl Streep'in bile adı ilk kez gölgede kaldı. Ayrıca bu rol Melissa Leo'nun sinema kariyerindeki ilk dikkat çekici ve önemli rol. Ödülü alamasa da oyunu hep hatırlanacak ve kariyerine büyük katkısı olacak ki daha şimdiden önümüzdeki sene için on projede birden yer alacağı duyruldu. Başka büyük işleri beklenebilir.
Meryl Streep (Doubt)
Neden alır: Meryl Streep, Katherine Hepburn'un adaylık rekorunu bir önceki adaylığında kırmıştı. Oyunculuğu için artık fazla söze gerek yok, ama bu filmdeki performansı son yıllardaki adaylıkları arasında en görkemlisi. Kazananlar ve ikişer Oscar'a sahip olan diğer oyuncular düşünüldüğünde Meryl Streep'in iki ödülü artık yetersiz ve izleyiciler her ne kadar bu adaylıkları ödül kazanmış gibi değerlendirseler de, akademi üyeleri Meryl Streep'i bir kez daha ödüllendirmek için hemfikirler. Bir sürprizle kazanan olabilir.
Neden alamaz: Meryl Streep'in bir ödülü neden alamayacağı gibi bir şey söylemek mümkün değil, bu güne kadar neredeyse her adaylığıyla ödüle yakın olmuştur. Kazanmadıysa eğer ya bir başkası çok büyük ve karşı durulamaz bir oyun sergilemiştir ya da bir başkasının gerçekten ödül zamanı gelmiştir diyebiliriz.
Kate Winslet (The Reader)
Neden alır: Sean Penn ve Martin Scorsese gibi zamanı geldi diye her hangi bir adaylıkla değil, gerçekten en iyi adaylığıyla ödülü kazanması gerektiği için Oscar alabilir. Daha önce de muhteşem performanslar gösterdiği ve kariyerinde hep doğru adımlar attığı için akademinin takibinde olduğu bir yetenek Winslet. Her harika performansından sonra bir dahaki sefere demeye alışmış jüri, karşılaştığı bu çarpıcı oyuna hayır diyemeyebilir.
Neden alamaz: Meryl Streep'i çok seven akademi onu artık çok daha özel bir yere koymaya karar verirse, ya da Melissa Leo'nun gerçekten büyük yeteneğini parlatmak isterse Kate Winslet'a ayıp edebilir.
"EN İYİ ERKEK OYUNCU"
Sean Penn (Milk)
Neden alır: Mystic River" filmiyle bile ödül verdiysek bu filmdeki oyununa vermemiz şart derse akademi, üç favoriden biri olan Sean Penn ödülü alabilir. Ustaca canlandırdığı Harvey Milk karakterinin bile üzerine çıkabilen yeteneğiyle ikinci Oscar ödülüne hiç de uzak sayılmaz.
Neden alamaz: Sean Penn doğru yolunda giderken, aynı zamanda Mickey Rourke görkemli geri dönüşünü yapıyor, ayrıca Brad Pitt'in hala bir Oscar ödülü yok. Meryl Streep'e verirlerse aynı sebeplerden Sean Penn'in de şansı artmış demektir.
Brad Pitt (The Curious Case of Benjamin Button)
Neden alır: Filmi sırtında taşıdığı için, artık zamanı geldiği için, gerçekten yakışıklılığı bir yana yetenekli bir oyuncu olduğu için, her türlü rolde kendini ispatladığı için, daha fazla bekletmemek için ya da bunların hepsi için ödülü kazanabilir. Ayrıca alırsa kimsenin hakkını da yemeyecektir.
Neden alamaz: Akademinin çok iyi bulduğu, sonraki projelerinde de yeni adaylıklarla karşısına çıkabileceğini düşündüğü oyuncuları bekletme adeti vardır. Brad Pitt'in önceki adaylıklarını ve şimdiki gövde gösterisini yeterli bulup, bu büyük şansa yazık edebilirler.
Frank Langella (Frost/Nixon)
Neden alır: Eski Amerikan başkanı Nixon rolünde gerçekten başarılı. Televizyon dizilerinden de tanınan hatta Emmy ve Golden Globe ödüllerine de aday olup kazanamayan oyuncuyu bu rolüyle ödüllendirmenin zamanı geldiğini düşünebilirler.
Neden alamaz: Rakipleriyle karşılaştırıldığında ise ödüle en uzak isim. Görünüş ve tavır itibariyle gerçeğine uygun olma zorunluluğu, bu yüzden de kapasitesini çok kullanamadığı düşünülürse kazanan olması zor.
Richard Jenkins (The Visitor)
Neden alır: Filmin güzelliği ve Jenkins'in rolüne uygunluğu düşünüldüğünde performansı da göze daha çarpıcı görünüyor. Dengeli, mesafeli ama bir o kadar da içten karakteri canlandırırken bu kadar başarılı olması övgüye layık. Bir filmin bu derece etkili olabilmesinin en büyük nedeni oyuncusuysa ödüle yakınlığı da şans değildir.
Neden alamaz: Düşük bütçeli filmlerdeki güzel performanslar çoğu zaman diğerleri arasında kaynar. Aday gösterilse bile yanındaki isimlerin gölgesinde kalma şansı yüksektir. Jenkins'in "The Visitor" daki rolü hep hatırlanacaktır ancak ödülü kazanması pek mümkün değil.
Mickey Rourke (The Wrestler)
Neden alır: Herkesin favorisi olduğu için alır. Filmin afişlerinde de aynen yazdığı gibi Rourke'un dönüşünün böyle güçlü bir performansla olması nedeniyle alabilir. Bu harika oyuncuya bari şimdi sahip çıkalım fikriyle alabilir. Ödülü alması için o kadar çok neden var ki. Ama en çok canlandırdığı karakterin hakkını sonuna kadar vermesi nedeniyle kazanabilir.
Neden alamaz: Brad Pitt ve Sean Penn gibi yıldızların adaylıkları da çok güçlü adaylıklar. Ayrıca diğer önemli ödüllerin çoğunu kazandığı için yeterli bir övgü aldığı düşünülebilir. Bir de törenin çok öncesinden kesin gözüyle bakılan ödüller, Oscar heyecanını gölgelemesin diye sürpriz şekilde kazanılmayabiliyor, bunu da unutmamak lazım.
"EN İYİ YARDIMCI KADIN OYUNCU"
Amy Adams (Doubt): "Enchanted" filmiyle bile ödüllere aday olma becerisi gösterebilen bir oyuncu bu filmdeki rolüyle de haklı adaylığını kazandı. "Sister James" sinema kariyerinin henüz başındaki bir oyuncu için büyük şans, Amy Adams da büyük yetenek. Ancak ödüllerin en büyük çekişmesi bu kategoride, işi kolay değil...
Penelope Cruz (Vicky Cristina Barcelona): Filme dahil olduğu andan itibaren, sihirli bir el değmiş gibi hikayeyi bambaşka bir hale getiren oyunu gerçekten görmeye değer. Ödüle en yakın aday olduğu söyleniyor. Hakkıyla alır.
Viola Davis (Doubt): Bu kadar kısa bir rolde bu kadar büyük bir oyun sergileyebilmesi nedeniyle "yardımcı oyuncu" kategorisinin en şanslısı olabilir. Ödülü kazanırsa da oyunculuğun perdede ne kadar göründüğünle değil, ne kadar etkileyebildiğinle bağıntılı olduğunu ispatlayabilir.
Taraji P. Henson (The Curious Case of Benjamin Button): "Queenie" rolüyle çok konuşulduğu halde, ödüllendirilecek bir performans gösterip gösteremediği tartışma konusu. Bu kategoride ödüle en uzak aday.
Marisa Tomei (The Wrestler): "My Cousin Vinny" ile kazandığı erken Oscar ödülünden sonra iyi filmlerde oynamış ve kendini göstermiş olsa da, bu filmdeki oyunculuğu zaman zaman Mickey Rourke'dan rol çalacak kadar şahane ve diğer rollerinin çok üzerinde. Bir ödül daha alması imkansız ama adaylığı çok doğru bir karar.
"EN İYİ YARDIMCI ERKEK OYUNCU"
Josh Brolin (Milk): Son dönemde oynadığı önemli filmler sayesinde adı oldukça duyuldu. Milk adlı filmde de gerçekten çok iyi. İlk Oscar adaylığı ve alması zor.
Robert Downey Jr. (Tropic Thunder): Bu filmden bir "en iyi oyuncu" adaylığı çıkması bile Robert Downey Jr.'ın ne kadar büyük bir yetenek olduğunu gösteriyor. Ama ödülü "Chaplin"le alamayan, bu filmle hiç alamaz.
Philip Seymour Hoffman (Doubt): Bugüne kadarki üç Oscar adaylığının her birinde oyunculuğu müthişti. "Capote" ile zaten zirveye çıktı. Bu kadar kısa zamanda bir ödül daha kazanması imkansız.
Heath Ledger (The Dark Knight): Daha önceden defalarca oynanmış bir karakteri yeni baştan yaratan ve unutulmaz bir performansa imza atan Heath Ledger'in kazanan isim olması ancak doğru ve haklı bir seçim olabilir.
Michael Shannon (Revolutionary Road): Filmde canlandırdığı John Givings karakterinin başarısı, hem hikayeye hem de diğer karakterlere boyut kazandırıyor. Shannon'ın "Bug" filminden sonraki en iyi performansı. Sürpriz yapabilir.